Yılan Zehrinden İlaç Yapımına Işık Tutacak Çalışmalar

Ege Üniversitesi (EÜ) Fen Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Göçmen ve ekibi, Türkiyedeki neredeyse bütün zehirli yılan türlerini inceleyerek birçok hastalığın önlenmesi ve tedavisinde kullanılabilmesi amacıyla ilaç yapımına ışık tutacak çalışmalara imza attı. Bugüne kadar 60tan fazla yeni tür ve alt türü de tanımlayan Prof. Dr. Göçmeni ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, başarılı bilim insanına EÜ ve bilime katkılarından dolayı teşekkür etti.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bayram Göçmen, yılan ve engerekler başta olmak üzere sürüngenler üzerine yaptığı çalışmalarla bugüne kadar 60ın üzerinde yeni taksonu (cins, tür ve alt tür) belirleyip tanımladı. Bir semenderin alt türünü keşfettiği gün annesini kaybeden Prof. Dr. Göçmen, annesi Ülfet Göçmenin adından esinlenerek semendere ulfetae adını verdi. Türkiyedeki zehirli yılanların neredeyse tamamını inceleyen ve ilaç yapımına ışık tutması açısından önemli çalışmalara da imza atan Prof. Dr. Göçmeni ziyaret eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, başarılı akademisyenden çalışmalarıyla ilgili bilgiler aldı.

Her alanda bilim üreten üniversite
EÜnün sağlık, gıda, su ürünleri, biyomühendislik, mühendislik gibi pek çok alanda bilim ürettiğine dikkat çeken Rektör Budak, Fen Fakültemiz biyoloji alanında da ciddi bir araştırma merkezi. Zooloji Anabilim Dalımız ise ülkemizde, doğada yok olmaya yüz tutmuş, endemik hayvanlarımızın araştırıldığı bir bilim merkezi. Son olarak Kafkas yılanının yeni bir alt türü tespit edilip bilimsel literatüre kazandırıldı. Ege Üniversitesinin bu merkezinde aynı zamanda, doğadaki hayvanların farklı türlerinin tespit edilmesi de birçok açıdan önemli. Yılan zehrinin etken madde ve bileşenlerinin tespit edilip ilaç geliştirmede çalışılması da önemli alanlardan birisi. Ege Üniversitesi Rektörlüğü olarak çalışmaları yakından takip ediyoruz. Bu çalışmalara imza atan hocalarımızı tebrik ediyorum” dedi.

60tan fazla alt tür tanımlandı
Son zamanlarda yaptıkları çalışmalarla iki alt türü tanımladıklarını, bunlardan birinin Kafkas yılanın yeni bir alt türü olduğunu dile getiren Prof. Dr. Göçmen, Özellikle Likya Bölgesinde yaşayan ve alt tür olarak tanımladığımız Kafkas yılanının adını da ‘lyciensis olarak koyduk. Benim açımdan bundan daha önemli olanı ise Muğlada semenderlerle çalışma yaptığımız sırada annemi kaybettim. Bu süreçte belirlediğimiz yeni semender alt türüne de rahmetli annemin adını verdik. Annemin adı Ülfet, bu tanımladığımız yeni alt türe de ulfetae diye Latinceleştirilmiş bilimsel isimlendirme yapmış olduk. Elbette çalışmalarımız bunlarla kısıtlı değil, yeni taksonlara ilaveten, özellikle insan sağlığı açısından da önemli olabilecek çalışmalarımız var. Yılan ve engerekler başta olmak üzere sürüngenlerle ilgili çalışma ve araştırmalar yürütüyoruz. Yılan zehirlerindeki etken maddeleri belirleyip, bunların sağlığa faydalı olabilecek yönleri, antimikrobiyal, iltihap giderici, bunun dışında kanser giderici ya da kanser önleyici ilaçlar yapılması açısından, etken maddenin ne olduğunu bularak da çalışmalar yapıyoruz. Bu bulgular ile farmakolojik çalışmalara da ışık tutuyoruz. Temel bilgi kazanma açısından ülkemizde yaşayan zehirli yılanların neredeyse tamamını çalışmış bulunuyoruz diye konuştu.