(Özel) Sakarya Zaferinin Yıl Dönümünde Türk Tarihinin Döndüğü Mevzileri İha Görüntüledi
Sakarya Zaferinin yıl dönümünde İhlas Haber Ajansı, Türk askerinin mevzilerinden çok özel görüntüler çekti. Emekli Albay Kadim Koç tarihi savaştan anıları İHAyla paylaştı.
Sakarya Zaferinin yıl dönümünde İhlas Haber Ajansı, Türk askerinin mevzilerinden çok özel görüntüler çekti. Emekli Albay Kadim Koç tarihi savaştan anıları İHAyla paylaştı.
Sakarya Zaferinin yıl dönümü kapsamında Polatlı Belediyesi Tarihi Alanlar Tanıtım Merkezi (POTA) Genel Koordinatörü ve Polatlı Tarih Kültür Araştırmalar Dernek Başkanı emekli Albay Kadim Koç, İhlas Haber Ajansına (İHA) özel röportajlar verdi, tarihten anılar paylaştı ve İHA ekibiyle ayakta kalan mevzileri gezdi.
İlk kez gezi rehberi yazıldı
Görev gereği Polatlıya geldikten sonra tarihe daha da ilgi duymaya başladığını kaydeden Koç, Sakarya Meydan Muharebesinin hak ettiği değeri görmediğini ifade etti. Bu amaçla çeşitli projelerle Sakarya Meydan Muharebesinin geçtiği alanları tanıtmaya başladığını dile getiren Koç, Yıllardır bu bölgeye gelen insanlar gördükleri şeylerden etkilenerek tanıtmaya çalışmışlar. Ben özellikle mevzileri ve isimsiz şehit mezarlarını gördükten sonra tanıtmaya çalışmak için yola çıktım. Bu bölgede bazı senaryolar yazıp canlandırmalar yaparak Sakarya Zaferi yıl dönümü etkinliklerine yeni vizyon kazandırmaya çalıştım. Ayrıca insanların buraya geldiklerinde gezmek için başvuracakları bir kaynak yoktu, ben ilk defa oturup Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Alanlar Gezi Rehberini yazdım. Daha sonra da Sakarya Meydan Muharebesinin Milli Park olması için Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile çalıştık. Çalışmalar sonunda 2015 yılında burayı Tarihi ve Milli Park olarak ilan ettik, bu konuda inanılmaz mutluyuz diye belirtti.
İlk hatta bulunan Sarıçaltepe mevzileri
Sakarya Meydan Muharebesini Türk insanı için bir hafıza deposu olarak tanımlayan Koç, Türk insanının buralarda bir vatan var ettiğini belirtti. Yokluk, sıkıntı içinde birlik ve beraberlik içinde dayanışma gösterilerek inanılmaz bir bilinç içinde vatan bırakıldığını aktaran Koç bunun gelecek nesillere aktarılması gerektiği mesajını verdi.
Sarıçaltepe Mevzilerinin, Sakarya Meydan Muharebesinde ilk hatta bulunan mevziler olduğunu belirten Koç, Atalarımız bu mevzileri taşları kırarak yapmışlar. 18 günleri var ve 18 gün içinde canla başla bu mevzileri yapmaya çalışmışlar. Ama ne yazık ki burada çok uzun süre kalmamışlar çünkü Sakarya Meydan Muharebesi 23 Ağustosta başladığında bu hatlarda Yunan topçu atışlarıyla Yunanlıların Ilıcaözü deresi istikametinde yaptıkları taarruzla buradaki birlikler geri çekilmek zorunda kalıyorlar. İkinci hat olarak arkada bulunan Toydemir köyüne kadar çekilmek zorunda kalıyorlar. Burayı terk ederken yaşanmış en önemli olaylardan biri, buradaki bir binbaşı, üç yüzbaşı, üç üsteğmen ve altı teğmenden 3-5 gün dediğimiz olay içinde geriye bir tane üsteğmen ve üç tane de teğmen kalıyor, hepsi şehit oluyor. İşte subay savaşı denilmesinin nedeni de bu. Buradaki o binbaşılar, yüzbaşılar askerlerine örnek olmak için hep öndeler, çünkü gelenler ihtiyar ve çocuk yaşta. Onları eğitecek zaman yok ve hep en önde bulunuyorlar ifadelerine yer verdi.
Milletvekili er rütbesinde savaşta
Önemli noktalardan bir diğeri Duatepeye giden İHA ekibi burada yaşanılan duygu dolu anları yine emekli Albay Koçtan dinledi. Duatepenin 9 gün Yunan işgali altında kalmış bir tepe olduğunu anımsatan Koç, İşgalden sonra Türk ordusu aldığı kararla, yaptığı önemli bir taarruzla burayı geri aldı. Yıllardır taarruz yeteneğini kaybetmiş bir ordunun tekrar taarruz edebileceğini düşünmeye başladığı yerdir Duatepe. Bu psikolojik eşik Duatepede aşılmıştır. 7den 70e herkes bu taarruzda yer almıştır. Mürettep Kolordu Komutanı Zafertepede bir er görüyor, orada ne işi olduğunu sorduğunda, Bozok Milletvekili Sırrı diye kendini takdim etmiş. Milletvekili er rütbesinde savaşta yer alıyor. Vekiller hastanelerde, Ankara Garında yaralıların çetelesini tutuyor, hangi evlerde barındırabileceklerini hesaplıyor. Ayrıca liseliler, kadınlar, kızlarımız herkes bu savaşta yer almış bilgisini verdi.
Yenilmeyen tavuk hikayesi
Koç, duygu dolu tüyler ürperten anılara Duatepenin alınmasına ilişkin bir anekdot paylaşarak devam etti:
10 Eylül saat 8de başlayan taarruz öğleden sonra 14.30da 38inci alayımızın sancağının dalgalanmasıyla son buluyor ve Duatepe alınmış oluyor. Duatepe alındıktan sonra tabi sabahtan beri aç olan komutanlar için Mürettep Kolordu Komutanlığı Kurmay Başkanı Asım Gündüz Basri köyünde bulduğu bir cılız tavuğu alıyor, bir sini buluyor, tavuğu bir tasa koyarak etrafına da kara ekmeklerle bir ziyafet vermek istiyor. Atatürk, Fevzi Çakmak, İsmet İnönü ve Kazım Özalp hepsi geliyorlar, oturuyorlar. Atatürk Kazım Özalpe dönüyor, ‘askerlerimize ne verebildik diyor. O da ‘köyden topladığımız iki çuval buğdayı kavurarak her bir askerimize bir avuç kavurga verdik diyor. Buğdayı kavurup vermişler. Atatürk hemen sofradan kalkıyor ve devam ediyor. Komutanlar da tavuğa hiç dokunmadan Atatürkü takip ediyor. Kazım Özalp anılarında o gece bütün komutanların aç yattığını söylüyor.
Sakarya Savaşı
Sakarya Meydan Muharebesi, Atatürk tarafından çok büyük ve kanlı savaş anlamına gelen Melhame-i Kübra ifadesi ile anılan, Türk Kurtuluş Savaşının mühim bir muharebesi. Sakarya Meydan Muharebesi Kurtuluş Savaşının dönüm noktası sayılır. TBMM Ordusu, Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki yenilgisinden sonra cephe kritik bir duruma düşmüştü. Cepheye gelerek durumu yerinde gören ve komutayı eline alan TBMM Başkanı ve Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ile İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Fevzi Paşa, Batı Cephesi birliklerinin Yunan ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak Sakarya Nehrinin doğusuna çekilmesine ve savunmayı bu hatta devam ettirmesine karar verdiler. 14 Ağustosta ileri harekata geçen Yunan ordusu, 23 Ağustostan itibaren 3. Kolordusu ile Sakarya Nehri doğusundaki Türk kuvvetlerini tespit, 1. Kolordusu ile Haymana istikametinde, 2. Kolordusu ile Mangal Dağı güneydoğusunda kuşatıcı taarruza başladı. Fakat bu taarruzlarında başarısız oldular. Türk Ordusunun 10 Eylülde başlattığı, bizzat Mustafa Kemal Paşanın komuta ettiği, genel karşı taarruzla Yunan kuvvetlerinin savunma için tertiplenmesine mani olundu. Aynı gün Türk birlikleri stratejik bir nokta olan Çal Dağını geri aldı. 13 Eylüle kadar süren Türk taarruzu sonucunda Yunan ordusu, Eskişehir-Afyon hattının doğusuna kadar çekilerek bu bölgede savunma için tertiplenmeye başladı. Bu çekilme sonucu 20 Eylülde Sivrihisar, 22 Eylülde Aziziye ve 24 Eylülde Bolvadin ve Çay düşman işgalinden kurtulmuştur. Savaş, 22 gün ve gece sürerek 100 kilometre uzunluğunda bir alanda cereyan etti. Yunanlar için geri çekilmek haricinde başka bir seçenek kalmadı. Mustafa Kemal Atatürk ünlü Hattı Müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. Bu satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz sözünü bu savaşa atfen TBMMde söylemiştir. Muharebenin ardından Miralay Fahrettin Bey, Miralay Kazım Bey, Miralay Selahattin Adil Bey ve Miralay Rüştü Bey, Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. Mustafa Kemal Paşa TBMM tarafından Müşir rütbesine terfi ettirildi ve Gazi unvanı verildi.
Sakarya Zaferinin yıl dönümü kapsamında Polatlı Belediyesi Tarihi Alanlar Tanıtım Merkezi (POTA) Genel Koordinatörü ve Polatlı Tarih Kültür Araştırmalar Dernek Başkanı emekli Albay Kadim Koç, İhlas Haber Ajansına (İHA) özel röportajlar verdi, tarihten anılar paylaştı ve İHA ekibiyle ayakta kalan mevzileri gezdi.
İlk kez gezi rehberi yazıldı
Görev gereği Polatlıya geldikten sonra tarihe daha da ilgi duymaya başladığını kaydeden Koç, Sakarya Meydan Muharebesinin hak ettiği değeri görmediğini ifade etti. Bu amaçla çeşitli projelerle Sakarya Meydan Muharebesinin geçtiği alanları tanıtmaya başladığını dile getiren Koç, Yıllardır bu bölgeye gelen insanlar gördükleri şeylerden etkilenerek tanıtmaya çalışmışlar. Ben özellikle mevzileri ve isimsiz şehit mezarlarını gördükten sonra tanıtmaya çalışmak için yola çıktım. Bu bölgede bazı senaryolar yazıp canlandırmalar yaparak Sakarya Zaferi yıl dönümü etkinliklerine yeni vizyon kazandırmaya çalıştım. Ayrıca insanların buraya geldiklerinde gezmek için başvuracakları bir kaynak yoktu, ben ilk defa oturup Sakarya Meydan Muharebesi Tarihi Alanlar Gezi Rehberini yazdım. Daha sonra da Sakarya Meydan Muharebesinin Milli Park olması için Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile çalıştık. Çalışmalar sonunda 2015 yılında burayı Tarihi ve Milli Park olarak ilan ettik, bu konuda inanılmaz mutluyuz diye belirtti.
İlk hatta bulunan Sarıçaltepe mevzileri
Sakarya Meydan Muharebesini Türk insanı için bir hafıza deposu olarak tanımlayan Koç, Türk insanının buralarda bir vatan var ettiğini belirtti. Yokluk, sıkıntı içinde birlik ve beraberlik içinde dayanışma gösterilerek inanılmaz bir bilinç içinde vatan bırakıldığını aktaran Koç bunun gelecek nesillere aktarılması gerektiği mesajını verdi.
Sarıçaltepe Mevzilerinin, Sakarya Meydan Muharebesinde ilk hatta bulunan mevziler olduğunu belirten Koç, Atalarımız bu mevzileri taşları kırarak yapmışlar. 18 günleri var ve 18 gün içinde canla başla bu mevzileri yapmaya çalışmışlar. Ama ne yazık ki burada çok uzun süre kalmamışlar çünkü Sakarya Meydan Muharebesi 23 Ağustosta başladığında bu hatlarda Yunan topçu atışlarıyla Yunanlıların Ilıcaözü deresi istikametinde yaptıkları taarruzla buradaki birlikler geri çekilmek zorunda kalıyorlar. İkinci hat olarak arkada bulunan Toydemir köyüne kadar çekilmek zorunda kalıyorlar. Burayı terk ederken yaşanmış en önemli olaylardan biri, buradaki bir binbaşı, üç yüzbaşı, üç üsteğmen ve altı teğmenden 3-5 gün dediğimiz olay içinde geriye bir tane üsteğmen ve üç tane de teğmen kalıyor, hepsi şehit oluyor. İşte subay savaşı denilmesinin nedeni de bu. Buradaki o binbaşılar, yüzbaşılar askerlerine örnek olmak için hep öndeler, çünkü gelenler ihtiyar ve çocuk yaşta. Onları eğitecek zaman yok ve hep en önde bulunuyorlar ifadelerine yer verdi.
Milletvekili er rütbesinde savaşta
Önemli noktalardan bir diğeri Duatepeye giden İHA ekibi burada yaşanılan duygu dolu anları yine emekli Albay Koçtan dinledi. Duatepenin 9 gün Yunan işgali altında kalmış bir tepe olduğunu anımsatan Koç, İşgalden sonra Türk ordusu aldığı kararla, yaptığı önemli bir taarruzla burayı geri aldı. Yıllardır taarruz yeteneğini kaybetmiş bir ordunun tekrar taarruz edebileceğini düşünmeye başladığı yerdir Duatepe. Bu psikolojik eşik Duatepede aşılmıştır. 7den 70e herkes bu taarruzda yer almıştır. Mürettep Kolordu Komutanı Zafertepede bir er görüyor, orada ne işi olduğunu sorduğunda, Bozok Milletvekili Sırrı diye kendini takdim etmiş. Milletvekili er rütbesinde savaşta yer alıyor. Vekiller hastanelerde, Ankara Garında yaralıların çetelesini tutuyor, hangi evlerde barındırabileceklerini hesaplıyor. Ayrıca liseliler, kadınlar, kızlarımız herkes bu savaşta yer almış bilgisini verdi.
Yenilmeyen tavuk hikayesi
Koç, duygu dolu tüyler ürperten anılara Duatepenin alınmasına ilişkin bir anekdot paylaşarak devam etti:
10 Eylül saat 8de başlayan taarruz öğleden sonra 14.30da 38inci alayımızın sancağının dalgalanmasıyla son buluyor ve Duatepe alınmış oluyor. Duatepe alındıktan sonra tabi sabahtan beri aç olan komutanlar için Mürettep Kolordu Komutanlığı Kurmay Başkanı Asım Gündüz Basri köyünde bulduğu bir cılız tavuğu alıyor, bir sini buluyor, tavuğu bir tasa koyarak etrafına da kara ekmeklerle bir ziyafet vermek istiyor. Atatürk, Fevzi Çakmak, İsmet İnönü ve Kazım Özalp hepsi geliyorlar, oturuyorlar. Atatürk Kazım Özalpe dönüyor, ‘askerlerimize ne verebildik diyor. O da ‘köyden topladığımız iki çuval buğdayı kavurarak her bir askerimize bir avuç kavurga verdik diyor. Buğdayı kavurup vermişler. Atatürk hemen sofradan kalkıyor ve devam ediyor. Komutanlar da tavuğa hiç dokunmadan Atatürkü takip ediyor. Kazım Özalp anılarında o gece bütün komutanların aç yattığını söylüyor.
Sakarya Savaşı
Sakarya Meydan Muharebesi, Atatürk tarafından çok büyük ve kanlı savaş anlamına gelen Melhame-i Kübra ifadesi ile anılan, Türk Kurtuluş Savaşının mühim bir muharebesi. Sakarya Meydan Muharebesi Kurtuluş Savaşının dönüm noktası sayılır. TBMM Ordusu, Kütahya-Eskişehir Muharebelerindeki yenilgisinden sonra cephe kritik bir duruma düşmüştü. Cepheye gelerek durumu yerinde gören ve komutayı eline alan TBMM Başkanı ve Başkomutan Mustafa Kemal Paşa ile İcra Vekilleri Heyeti Başkanı Fevzi Paşa, Batı Cephesi birliklerinin Yunan ordusuyla arada büyük bir mesafe bırakılarak Sakarya Nehrinin doğusuna çekilmesine ve savunmayı bu hatta devam ettirmesine karar verdiler. 14 Ağustosta ileri harekata geçen Yunan ordusu, 23 Ağustostan itibaren 3. Kolordusu ile Sakarya Nehri doğusundaki Türk kuvvetlerini tespit, 1. Kolordusu ile Haymana istikametinde, 2. Kolordusu ile Mangal Dağı güneydoğusunda kuşatıcı taarruza başladı. Fakat bu taarruzlarında başarısız oldular. Türk Ordusunun 10 Eylülde başlattığı, bizzat Mustafa Kemal Paşanın komuta ettiği, genel karşı taarruzla Yunan kuvvetlerinin savunma için tertiplenmesine mani olundu. Aynı gün Türk birlikleri stratejik bir nokta olan Çal Dağını geri aldı. 13 Eylüle kadar süren Türk taarruzu sonucunda Yunan ordusu, Eskişehir-Afyon hattının doğusuna kadar çekilerek bu bölgede savunma için tertiplenmeye başladı. Bu çekilme sonucu 20 Eylülde Sivrihisar, 22 Eylülde Aziziye ve 24 Eylülde Bolvadin ve Çay düşman işgalinden kurtulmuştur. Savaş, 22 gün ve gece sürerek 100 kilometre uzunluğunda bir alanda cereyan etti. Yunanlar için geri çekilmek haricinde başka bir seçenek kalmadı. Mustafa Kemal Atatürk ünlü Hattı Müdafaa yoktur, sathı müdafaa vardır. Bu satıh bütün vatandır. Vatanın her karış toprağı vatandaş kanıyla sulanmadıkça vatan terk olunamaz sözünü bu savaşa atfen TBMMde söylemiştir. Muharebenin ardından Miralay Fahrettin Bey, Miralay Kazım Bey, Miralay Selahattin Adil Bey ve Miralay Rüştü Bey, Mirliva rütbesine terfi etti ve Paşa oldu. Mustafa Kemal Paşa TBMM tarafından Müşir rütbesine terfi ettirildi ve Gazi unvanı verildi.
HABERE AİT RESİMLER
SEN DE DÜŞÜNCELERİNİ PAYLAŞ!